SKÁLD.IS

AF ÝMSU EFNI - um Siffon og damask eftir Sigrúnu Ásu Sigmarsdóttur

Sigrún Ása Sigmarsdóttir. Siffon og damask. Reykjavík: Partus 2018, 27 bls.

Ljóðabókin Siffon og damask kom út á árinu og er fyrsta ljóðabók Sigrúnar Ásu Sigmarsdóttur. Haft er eftir skáldkonunni í The Reykjavík Grapewine að þegar hún var á þrítugsaldri taldi hún sig þurfa að yrkja „alvarleg“ ljóð til að verða viðurkennt skáld og geta borið slíkan titil. Sigrún þakkar Partus útgáfunni fyrir að veita henni þetta tækifæri og segist hún gjarna vilja heyra frá fleiri skáldum á hennar aldri en hún er 61 árs gömul. Sigrún segist hafa orðið vör við talsverðan áhuga kvenna á hennar reki sem telja sig vera orðnar of gamlar til að gefa út ljóð sín en vonandi reynist hennar framtak þeim hvatning til að uppfylla drauma sína.

Ljóðabókin Siffon og damask er númer 31 í flokki Meðgönguljóða. Hún er 27 blaðsíður að lengd og geymir 24 ljóð. Titill ljóðabókarinnar er afar lýsandi fyrir innihaldið þar sem hvert ljóð bregður upp mynd af vefnaðarvöruverslun. Þau eru ekki hvað síst ljóðin sem draga upp stemningsmyndir af verslunum sem voru starfræktar hér á árum áður. Þá er ekki laust við að það fari nostalgíufiðringur um miðaldra lesandann:

Últíma Kjörgarði

 

Móðir mín

í græna húsinu

tók sér gulglóandi ull

í vegleg stofutjöld

aldrei í lífinu grátt og drappað dralon

heldur gulli skreytt andrúm

í stofunni okkar (10)

Um leið og dregin er upp skemmtileg mynd af heimsókn í vefnaðarvöruverslun geymir ljóðið minningu um móður sem velur sér gulglóandi efni í gluggatjöld til að skapa rétta andrúmið á heimilinu. Í svipuðum anda er ljóðið um Silkiborg:

Silkiborg á Dalbraut

 

Hún stendur föst fyrir

kaupmaður við búðarborðið

myrkurhvítt hárið í flæðandi hnút

föst fyrir svartklædd og sígaretta límd

föst í hægra munnviki

röddin rám og klístruð

af þykkum bleikum varalit

strigaskór

brenniboltar hárborðar

efnisbútar afgangar

í dúkkuföt í hárbönd

höfum fengið

hið margeftirspurða

hvíta terylene

aftur

nýkomin sippubönd og teygjur í tvist

sólbuxur, sokkar og sumarbuxur telpna

hún afgreiðir snúsnú og kátínu og vor (9)

Hér er einnig gefin innsýn í horfinn tíma; þegar kaupmaðurinn afgreiðir vörurnar með sígarettuna lafandi úr munnvikinu. Þarna er sömuleiðis dregin upp skemmtileg mynd af bernskunni, því í búðinni má nálgast efnisbúta í dúkkuföt og sömuleiðis er hægt að kaupa sippubönd og teygjur. Lokasetningin kallar nánast fram ilminn af vorinu og glaðværð og kátínu krakkahóps að leik.

Önnur ljóð standa nær okkur í tíma, fjalla um verslanir sem eru starfandi í dag og allir landsmenn þekkja:

Ikea

 

Hreingult og blátt

sléttir strangar raðast rétt

og liggja þétt hrein og sterkjuð

hundrað prósent bómull hviss

riss riss hviss, rifið hundrað prósent rétt

glæný mynstur gulröndótt

lakkrískonfekt

hvítar rúður á skærbleiku

áprentaðar englaprinsessur

á bleikum stjörnuhimni

bera stelpuprinessur

með hárflóka

í draumaheim

í bláan buskann

heimasaumað svæfilverið

undir flóknum kolli á englavæng

undir Ikeasæng (24)

Þetta er skemmtileg og afar lýsandi mynd af stemningunni í Ikea. Þarna bregður fyrir gula og bláa lit sænska fánans sem einkennir verslunina sem og sænsku regluseminni sem færa litlum prinsessum loforð um fallegan draumaheim. Prjálið í Rúmfatalagernum er hins vegar fullmikið fyrir smekk ljóðmælandans:

Rúmfó

 

Drottinn blessi heimilið

prentað með hörðu gulli á púða

það stirnir á kisumjúkt velúr

í ódýrum ströngum

gómar fingranna draga sig í hlé

höndla ekki heimili í glansi (22)

Hér sem annars staðar eru efnin, litirnir og mynstrin í forgrunni. „Poppkornshvítt vetrarflauel“ (25), „laxableikt krep“ (20), „egypsk bómull“ (15), „sandlitað hör“ (12) og „flöskugrænt fínerí svo fallegt í kjól.“ (13) Litríkar myndirnar eru tvinnaðar saman við liðnar stundir ljóðmælandans sem á stefnumót við efnabúðir með móður sinni. Þá er vorkoman ævinlega skammt undan og fyrir vikið er víða mikil mýkt í ljóðunum, þau eru notaleg og vekja upp ljúf hugrenningatengsl við saumaskap, þrif, leik og gleði. Það fer vel á að enda þessa stuttu umfjöllun á ljóði um vefnaðarvöruverslunina Virku sem hætti starfsemi á haustdögum eftir 42 ára rekstur en hefur öðlast framhaldslíf í ljóði Sigrúnar Ásu en óhætt er að segja að henni takist nokkuð vel að spinna þráðinn:

Virka

 

Á stefnumót

við efnabúð

allt getur gerst

upptendraður hugurinn

draumvísur kveðnar

nýjasta sending lögð á borð

efnin syngja dirrindí

vorið er komið

og hugurinn grær (26)