Guðrún Steinþórsdóttir∙24. nóvember 2021
BRENNA, BREKKUSÖNGUR OG BRJÁLAÐ FJÖR. Meira pönk - meira fjör
Gerður Kristný Guðjónsdóttir. Meira pönk - meiri hamingja. Reykjavík: Mál og menning 2021, 132 bls.
Gerður Kristný er einkar öflugur höfundur en hún skrifar jöfnum höndum fyrir börn og fullorðna, skáldsögur og ljóð. Hún er meðal annars þekkt fyrir vandaðar og fjörugar barnabækur en í fyrra sendi hún frá sér hina bráðskemmtilegu bók Iðunn & afi pönk. Viðtökur þeirrar bókar voru afar góðar en fyrir verkið hlaut Gerður Kristný Fjöruverðlaunin. Í rökstuðningi dómnefndar Fjöruverðlaunanna segir um bókina:
Iðunn og afi pönk lýsir veröld ellefu ára stelpu í Mosfellsbæ. Atburðarásin hverfist um afa hennar, dularfullt reiðhjólshvarf og grunsamlegar stelpur í hverfinu. Ekki er allt sem sýnist, ekki pönkið heldur. Trú afa á frelsi og umburðalyndi fólks gagnvart sjálfu sér og öðrum, eflir Iðunni og á erindi við lesendur. Gerður Kristný skrifar af leikandi húmor, með skáldlegri hrynjandi og smitandi ást á tungumálinu.
Aðdáendur Iðunnar og afa pönk geta glaðst því út er komið sjálfstætt framhald af sögunni; Meira pönk – meiri hamingja; en bókin ber svo sannarlega nafn með rentu! Eins og í fyrri bókinni eru Iðunn og afi hennar í brennidepli. Sagan gerist um Verslunarmannahelgi en eftir forvitnilegar tröllasögur afa af útihátið þar sem hægt er að taka þátt í hljómsveitakeppni þrá vinkonurnar Iðunn og María Sara ekkert heitar en að skella sér á útihátið í Krækiberjadrekahalagili. Foreldrar Iðunnar eru ekki til í tuskið svo stelpurnar ákveða að halda sína eigin útihátið í garðinum hennar Iðunnar, tjalda, hita pulsur á prímus og láta eins og þær séu langt úti í sveit. En hvað svo? Til þess að líkja sem allra best eftir góðri útihátíð halda stúlkurnar ræðu, sýna sprang, kynda bál og spila og syngja pönk en allt fer á versta veg; sófi brennur til kaldra kola og rúða í stofuglugga brotnar. Þá er auðvitað ekkert annað í stöðunni en að ljúka hátíðinni og skunda á útihátíðina í Krækiberjadrekahalagili þar sem að pönkið dunar og fjörugar uppákomur halda áfram.
Meira pönk – meiri hamingja er virkilega skemmtileg saga sem gerist í íslenskum samtíma. Kórónuveiran lætur ekki sjá sig (sem betur fer!) annað en lúsmýið sem við erum farin að þekkja alltof vel. „Pönk er hömluleysi og hamingja“ (110) segir í bókinni og er það einnig góð lýsing á verkinu sjálfu enda fjörið allsráðandi og gleðin yfir nýrri og spennandi reynslu aðalpersónunnar ósvikin. Textinn er feikilega vel skrifaður og til þess fallinn að efla orðaforða og lesskilning barna. Gerður Kristný hefur einstakt lag á að skrifa fyndnar samræður og lýsa spaugilegum aðstæðum þannig að ekki er annað hægt en að skella reglulega uppúr við lesturinn. Persónusköpunin er velheppnuð; vinkonurnar eru snjallar stelpur sem geta framkvæmt allt sem þeim dettur í hug og afinn skondin týpa sem eflaust margir kannast við úr eigin nærumhverfi. Þá er það einkar vel til fundið hvernig snúið er upp á ýmsar staðalímyndir og hefðbundin kynjahlutverk. Myndir eftir Halldór Baldursson prýða bókina en þær undirstrika vel húmor sögunnar. „Það er ekki nauðsynlegt að pönk sé með í spilinu til að það sé gaman en það er ekki verra“ (132) eins og saga Gerðar Kristnýjar vitnar sannarlega um. LIFI PÖNKIÐ!