SKÁLD.IS

Konur skrifa um konur sem skrifa

Unnur Þóra Jökulsdóttir

Unnur Þóra Jökulsdóttir fæddist í Reykjavík árið 1955. Foreldrar hennar voru Áslaug Sigurgrímsdóttir húsmæðrakennari og Jökull Jakobsson skáld. Unnur ólst upp í Reykjavík og Flóanum á víxl.

Unnur Þóra lauk stúdentspróf frá MR og las leikhúsfræði í tvö ár við Kaupmannahafnarháskóla, en hætti námi til að smíða skútu með vini sínum. Í tólf ár bjuggu þau víða og sigldu um heimsins höf á skútunni Kríu. Þetta ævintýri varð hvatinn að hennar fyrstu bók sem hún skrifaði í stílabók, svo á Brother ritvél og loks í glænýrri Mackintosh tölvu. Fyrstu bækur Unnar voru metsölubækurnar Kjölfar Kríunnar og Kría siglir um Suðurhöf sem segja frá margra ára siglingum hennar og Þorbjörns Magnússonar á skútu um heimsins höf.

Næsta bók Unnar Þóru var barnabókin Eyjadís þar sem hún heldur sig við frásagnarmáta ferðasögunnar. Myndskreytingar í bókina gerði Guðjón Ketilsson og var hún valin best myndskreytta bók ársins.

Þá kom út bókin Íslendingar með Unnur Þóra gerði með ljósmyndaranum Sigurgeiri Sigurjónssyni þar sem þau kanna íslenska þjóðarsál og einblína á samband fólks við umhverfi sitt og náttúru. Bókin hlaut tilnefningu til Íslensku bókmenntaverðlaunanna árið 2004 og sett var upp stór útisýning með myndum og texta á Austurvelli sem var gríðarvel sótt. Íslendingar kom út á fjórum tungumálum, íslensku, ensku, frönsku og þýsku, og var endurútgefin árið 2014 í nýju broti.

Í bókinni Hefurðu séð huldufólk fer Unnur um landið og kannar þjóðatrúna um huldufólk í nútímanum. Í bókinni Ísland í allri sinni dýrð tekst hún svo á við að skrifa fræðilegan texta á aðgengilegu máli fyrir hinn almenna lesanda og útskýra sögu Íslands, jarðfræði og náttúrufræði.

Síðasta bók Unnar Þóru, Undur Mývatns, segir frá kynnum hennar af fólki, lífríki og náttúru Mývatnssveitar. Undur Mývatns hlaut Íslensku bókmenntaverðlaunin 2017, Fjöruverðlaunin 2018 og tilnefningu til Hagþenkisverðalaunanna. 

Meðfram skrifunum hefur Unnur Þóra unnið fjölbreytta vinnu, hún var móttökustjóri á Hótel Sögu, skrifstofustjóri hjá Íslenskri erfðagreiningu í árdaga fyrirtækisins, vann hjá Skógræktarfélagi Reykjavíkur að uppbyggingu í Heiðmörk og loks Náttúru-rannsóknastöðinni við Mývatn.

Höfundarverk Unnar Þóru einkennist annars vegar af frásagnarmáta ferðasögunnar og hins vegar af skrifum sem liggja á mörkum veruleika og skáldskapar; þ.e. umfjöllunarefni sitt sækir hún í raunveruleikann en notar gjarnan skáldlegar aðferðir til að koma efninu til skila.

Í síðustu bókum sínum helgar hún sig náttúruskrifum; í bókunum Ísland í allri sinni dýrð og síðustu bók sinni Undur Mývatns færir hún sig inn á svið náttúrunnar og beitir þessum verkfærum til að ná fram frásögnum um lífríki, náttúru og jarðsögu svo úr verður lifandi og léttur texti með miklum fróðleik sem kemst vel til skila til hins almenna lesanda. Þó hún sæki í fræðslubrunna vísindamanna bætir hún alltaf við eigin athugunum og upplifunum. Inn í texta sinn vefur hún persónulegar sögur, hugleiðingar og viðtöl og frásagnir af öðru fólki. Hún skyggnist aftur í tímann og horfir til framtíðar.

Það er Unni Þóru hjartans mál að auka náttúrulæsi fólks og vera talsmaður náttúru og lífríkis í öllum sínum fjölbreytileika í gegnum verk sín. Hrífa lesandann með sér í náttúruupplifun og landslagsskoðun og miðla þeirri ást og virðingu sem hún ber í garð náttúrunnar.

Unnur Þóra er gift Árna Einarssyni líffræðingi og á eina dóttur. Fjölskyldan býr í Reykjavík á veturna en við Mývatn á sumrin.


Ritaskrá

  • 2017  Undur Mývatns: Um fugla, flugur, fiska og fólk
  • 2012  Ísland í allri sinni dýrð (ljósmyndir Erlend Haarberg og Orsolya Haarberg)
  • 2007  Hefurðu séð huldufólk?
  • 2004  Íslendingar (ljósmyndir Sigurgeir Sigurjónsson)
  • 2003  Eyjadís
  • 1993  Kría siglir um Suðurhöf (meðhöf. Þorbjörn Magnússon)
  • 1989  Kjölfar kríunnar (meðhöf. Þorbjörn Magnússon)

 

Verðlaun og viðurkenningar

  • 2018  Íslensku bókmenntaverðlaunin fyrir Undur Mývatns
  • 2017  Fjöruverðlaunin fyrir Undur Mývatns

 

Tilnefningar

  • 2018  Til Viðurkenningar Hagþenkis fyrir Undur Mývatns
  • 2004  Til Íslensku bókmenntaverðlaunanna fyrir Íslendinga

 

Þýðingar

Þýðingar á verkum Unnar:

  • 2020  Underet Mývatn : om fugler, fluer, fisk og folk (Tone Myklebost þýddi á norsku)
  • 2019  Het geheim van het Mývatn-meer (Kim Middel þýddi á hollensku)
  • 2019  Vom Flügelschlag des Sterntauchers: das verborgene Leben am See Mývatn (Tina Flecken þýddi á þýsku)
  • 2014  Auf den spuren der unsichtbaren: eine Reise zu den Sehenden (Benedikt Grabinski þýddi á þýsku)  
  • 2013  L´Islande : éclat et magnificence (Gérard Lemarquis þýddi á frönsku)
  • 2012  Island : in all seiner Pracht (Richard Kölbl þýddi á þýsku)
  • 2004  Icelanders (Victoria Ann Crabb þýddi á ensku)
  • 2004  Islandais (Henri A. Pradin þýddi á frönsku)
  • 2004  Isländer (Karl-Ludwig Wetzig þýddi á þýsku)

 

Þýðingar Unnar:

  • 1990  Utz eftir Bruce Chatwin