SKÁLD.IS

Konur skrifa um konur sem skrifa

Steinunn Inga Óttarsdóttir25. apríl 2025

EINMANA GENG ÉG ÁLENGDAR - Um Kristínu Guðmundsdóttur

Í dag minnumst við skáldkonu sem lífið lék harla grátt, Kristínar Guðmundsdóttur (1859-1901). Eftir Kristínu liggur kvæða- og sálmasafn sem hún orti á Holdsveikraspítalanum í Laugarnesi þar sem hún lést. Kveðskapur hennar er varðveittur á Landsbókasafninu.

Ellefu ára gömul veiktist Kristín af holdsveiki og þegar hún fermdist árið 1874 var hún langt leidd af sjúkdómnum. Í einu kvæða hennar kemur fram að aldrei var leitað til læknis á þessum árum. Síðan var hún í hópi fyrstu sjúklinga sem lögðust inn á Holdsveikraspítalann þegar honum var komið á fót. Þá var Kristín orðin blind og mjög illa farin af holdsveikinni. Hún lést árið 1901.
 
Kvæði hennar eru rituð með fallegri hönd í glósubók, smelltu á myndina t.h. til að skoða bókina. Eitt af markmiðum Kristínar með kveðskapnum var að hugga og stæla kjark þeirra sem deildu með henni kjörum á spítalanum (Heimild: Handritasafn LBS HBS https://www.facebook.com/handrit).
 

Kvæði hennar eru ort af ýmsum tilefnum og sum til sjúklinganna, lífs og liðinna. Í kvæðunum talar hún m.a. um "Holdsveikinnar hryggðarmynd" en alltaf setur hún traust sitt á himnafeðgana og sæluvist að jarðlífi loknu.

Síðustu ljóðlínurnar í kvæðakveri Kristínar eru hjartaskerandi: 

 

Heims burt frá augum hneykslunar

heims gleði er mér pín

einmana geng ég álengdar

angrið þó glepji sýn

í kyrrð djúpustu auðmýktar

öndin harmþrungin mín,

grúfir að fótum Guðs sonar

og grætur þar nægju sín.

Tengt efni